محمود شریعت؛ پدر علم بهداشت محیط ایران
محمود شریعت
پدر علم بهداشت محیط ایران
سال تولد: 1316
محل تولد: قم
تحصیلات: فوق دکترای ارزیابی زیست محیطی از دانشگاه ویلز انگلستان
دکتر سید محمود شریعت در سال 1316 در شهر قم بدنیا آمد و در سال 1399 درگذشت. پدر سید محمود شریعت یکی از معتمدین معروف قم بود و کلیه دروس علمیه را خوانده بود و در همان جا هم استاد بود ولی شغل عطاری یا سقط فروشی داشت. مادرش هم از خانواده مذهبی بود و دختر امام جمعه قدیم قم بود.
سید محمود شریعت در سال آخری که دوره دکترا را می گذراند -1974- به دلیل مشکلات مالی و قطع بورس تحصیلی در یک شرکت امریکایی استخدام شد که وظیفه او در این شرکت، بررسی اثرات زیست محیطی یک جاده اتوبانی را که به فاصله 470 مایل از شمال به جنوب ایالت لوییزیانا کشیده می شد، بود.
رشته بهداشت محیط در آن زمان در ایران وجود داشت، اما در واقع حشره شناسی پزشکی بود و بخش های مربوطه به بهسازی محیط هم به طور خیلی جزئی در کنار دپارتمان حشره شناسی پزشکی تدریس می شد. از زمان شروع انقلاب اسلامی، مدیر گروه پیشین آقای « دکتر جهانبخش » دکتر شریعت را به عنوان جانشین مدیر گروه انتخاب کرد. بعد از چند ماه هم توسط شورای گروه، به عنوان مدیر گروه انتخاب شدند و سپس در حین مدیریت وی، رشته بهداشت محیط و حشره شناسی پزشکی در سال 1365 از هم جدا شد.
سید محمود شریعت در مورد این دوران می گوید: “بعد از بازگشت به ایران متوجه شدم که این رشته اصلا در ایران مطرح نشده و فقط در مورد نیروگاه اتمی بوشهر دو طرح imperial( 1) و imperial(2) به اجرا درآمده که آن هم در واقع به مرحله ارزیابی نرسیده بود، بلکه فقط تا محدوده شرح محیط زیست پیش رفته بود. در همان زمان، من پیشنهاد این رشته را در مقطع فوق لیسانس برای دانشجویانی که در رشته تحصیلی شان کلمه « محیط » به کار رفته بود، دادم و این پیشنهاد پذیرفته شد و بعد هم دروس تکمیلی تر را به این رشته اضافه کردیم.
تحصیلات
سید محمود شریعت تحصیلات ابتدایی را در مدرسه باقریه که گوشه مدرسه فیضیه بود، به پایان رساند. کلاس ششم را در مدرسه سنایی گذراند و در دبیرستان حکیم نظامی قم موفق به اخذ دیپلم طبیعی شد.
دکتر شریعت در مورد تحصیلات تکمیلی به زبان خودش می گوید: در 1332 کنکور دانشکده دارو سازی قبول شدم و طی 5 سال این رشته را به پایان رساندم، اما به دلیل مشکلات مالی تخصص دانشگاه را ناتمام گذاشتم و به خدمت سربازی رفتم. بعد از خدمت سربازی به عنوان مربی – آسیستان – در دانشکده داروسازی در رشته آب شناسی مشغول شدم و تدریس شیمی و میکروبی آب را بر عهده گرفتم. در همان زمان رشته مهندسی بهسازی در دانشکده فنی به وجود آمد و از من خواستند که در تدریس همکاری کنم. در واقع بهسازی محیط در ابتدا در دانشگاه فنی به وجود آمد بعد که دانشگاه به صورت دپارتمانی در آمد، به دانشکده بهداشت واگذار شد. بعد از مدتی از طرف دانشگاه و سازمان بهداشت به دانشکده Tulane امریکا رفتم و بعد هم ph.D یا دکترای تخصصی را در بهداشت محیط دریافت کردم.
وی دارای دیپلم فوق دکترا- ارزیابی زیست محیطی – دانشگاه ویلز انگلستان در 1372 می باشد. او همچنین دوازده دوره کوتاه مدت در ایران و امریکا (روش های آموزش – ارتباطات – استفاده از مواد رادیو اکتیو- مدیریت) را گذرانده است.
فعالیت های اجرایی و پژوهشی
تجربیات شغلی:
• مربی – دانشکده داروسازی – دانشگاه تهران – شهریور 1339 – آبان
• استادیار – دانشکده دارو سازی – دانشکده بهداشت – آبان 1345- تیر
• دانشیار- دانشکده بهداشت – تیر 1352- آذر 1363
• استاد دانشکده بهداشت – آذر 1363الی 1/10/1380
سمت ها:
• سرپرست آزمایشگاه ها ی بهداشت محیط – 1345تا دی 1380
• مدیر گروه بهداشت محیط – تیر 1358تا آذر 1375
• مشاور عالی بهداشت محیط – سازمان جهانی بهداشت 14 سال
• عضو کمیته انتخاب استاد – ستاد انقلاب فرهنگی تمام وقت
• عضو کمیته برنامه ریزی درسی – ستاد انقلاب فرهنیگی تمام وقت
• عضو کمیته ملی بلایای طبیعی – بیش از 7 سال
• عضو بورد تخصصی بهداشت محیط – از شروع تا به حال
• عضو کمیته انسان و محیط – یونسکو
• عضو تعداد زیادی از کمسیون ها و شوراهای تخصصی
• هیئت مؤسس انجمن بیو شیمی ایران – مهندسین بهداشت محیط – انجمن متخصصان محیط زیست – انجمن علمی بهداشت محیط ایران – انجمن ارزیابی ایران
• دبیر اجرائی سمینارهای علمی ( حداقل 15 سمینار)
• عضو هیئت علمی سمینارهای علمی (حداقل 20 سمینار)
آثار
• آبهای مناطق کویری کاشان و آب های کردستان
• انرژی در آسیا و برزیل
• میکروب و آنتی بیوتیک ها
• واژه نامه بهداشت