راهنمای طراحی فضاهای شهری

نویسنده: جهانشاه پاکزاد

موضوع: فضا در معماری ایران، فضا‌های عمومی در ایران، شهرسازی

ناشران: وزارت مسکن و شهرسازی، معاونت شهرسازی و معماری، شهیدی

تاریخ انتشار: 1393

تعداد صفحات: 472 صفحه

معرفی کتاب
امروزه با تنوعی از فضاهای عمومی و اجتماعی مواجهیم که کارکردهای اجتماعی مختلفی در آن ها جاری است. از سوی دیگر فضای شهری به عنوان بستر مکانی کارکردهای اجتماعی در تسهیل این کارکردها نقش اساسی دارد.

در دهه های قبل، طراحی این فضاهای شهری اهمیت کمتری در شهر داشته، ولی امروزه توجه به این فضاهای شهری به عنوان یک ضرورت اساسی در برنامه های توسعه شهری حاکی از این است که مسئولان، کارشناسان و دست اندرکاران حرفه شهرسازی، توجه خود را به این مساله معطوف کرده اند.

به عنوان یکی از مشکلات اساسی طراحی فضاهای شهری، کتاب حاضر در راستای پاسخ گویی به مسئله عدم دسترسی به راهنمای طراحی کالبدی توسط دکتر جهانشاه پاکزاد تدوین شده است. این کتاب انواع توقعات از فضای شهری را عنوان کرده و در ارتباط با هر کدام، به تدوین راهبرد و سیاست پرداخته است.

کتاب دکتر پاکزاد با نام “راهنمای طراحی فضاهای شهری در ایران” به سفارش وزارت مسکن و شهرسازی براساس مجموعه تحقیقاتی از دکتر جهانشاه پاکزاد و با همکاری چند تن از دانشجویان و کارشناسان ارشد رشته های معماری و طراحی شهری نگاشته شده است. هدف از نگارش کتاب ” ارتقای کیفیت فضاهای شهری” عنوان شده است. گرچه در نگاه نخست چنین به نظر می رسد که مخاطبان این اثر علاقه مندان حوزه  شهرسازی ، معماری و برنامه ریزی شهری هستند، اما این کتاب راهنما می تواند برای محققان علوم اجتماعی نیز بسیار سودمند باشد.
کتاب در ۲۴ فصل تدوین شده است و هرفصل، به یک عنصر فضای عمومی شهر اختصاص دارد. ورودی ها، مسیرها، گره ها، لبه های آب و پله ها، عناوین اصلی مورد بحث هستند. هر یک از این عناوین به بخش هایی تقسیم شده است. در مبحث ورودی ها، ورودی شهر و ورودی محله از هم تفکیک شده، به همین ترتیب گره ها شامل میدان شهری، میدان محلی، میدان تشریفاتی و فلکه است. خیابان شهری، خیابان محلی، خیابان عبوری، بولوار، کوچه و بن بست، پیاده راه و بزرگراه، بخش های عنوان مسیرها را تشکیل می دهد. لبه های آب ، کناره رودهای دائمی، کناره رود فصلی را شامل می شود و پله ها، پله شهری و پله محلی را.

به طور کلی، این کتاب اصول اولیه طراحی فضاهای شهری و حتی معماری را به شما خواهد آموخت.

درباره نویسنده

دکتر جهانشاه پاکزاد، متولد ۱۳۲۸ است. وی دیپلم ریاضی متوسطه را از دبیرستان بیسمارک هانور آلمان، اخذ کرده است و در همان کشور در مقطع کارشناسی ارشد پیوسته در رشته معماری در دانشگاه هانور آلمان به تحصیل پرداخت. او نیز دکتری رشته مهندسی شهرسازی را از همان دانشگاه، اخذ کرده است. دکتر پاکزاد، هم اکنون عضو هیئت علمی و دانشیار گروه شهرسازی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی می باشد.
گروه : هنر
رشته : معماری
گرایش : مهندسی شهرسازی
تحصیلات رسمی و حرفه ای :
دیپلم ریاضی متوسطه – دبیرستان بیسمارک هانور آلمان
کارشناسی ارشد پیوسته معماری/شهرسازی (طراحی شهری)- دانشگاه هانور آلمان
دکترای مهندسی شهرسازی (طراحی شهری) – دانشگاه هانور آلمان
رساله ها:
علل تغییر ساختار شهرهای سنتی
ایران به شهر سرمایه داری، برای اخذ درجه دکترای طراحی شهری، دانشگاه هانور، آلمان. مشکلات شهر و شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه، برای اخذ درجه کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه هانور، آلمان.

مشاغل و سمت های مورد تصدی :
سوابق کاری، اجرایی و مدیریتی جهانشاه پاکزاد به ترتیب زیر است: …
۱۳۸۶- طرح تفصیلی حوزه میانی شرقی شهر مشهد، مهندسین مشاور آرمانشهر …
۱۳۸۶- طراحی شهری خیابان مدائن تهران، مهندسین مشاور نقش محیط
۱۳۸۴- طراحی شهری ساحل رودخانه تجن ساری، مهندسین مشاور نقش محیط
۱۳۸۰- طراحی شهری و طراحی ۸۵۰ واحد مسکونی در شهرک میدان تیر تبریز، مهندسین مشاور دکتر پاکزاد و همکاران
۱۳۷۶- تهیه نقشه های فاز اجرایی شهرک کوثر، مهندسین مشاور دکتر پاکزاد و همکاران
۱۳۷۶- طراحی شهری و طراحی ۸۵۰ واحد مسکونی شهرک کوثر در سوهانک تهران، مهندسین
مشاور دکتر پاکزاد و همکاران
۱۳۷۵-۱۳۷۴- طراحی شهری و طراحی ۵۰۰۰ واحد مسکونی برای شهرک ناز کرج، مهندسین مشاور دکتر پاکزاد و همکاران
۱۳۸۰- طراحی شهری مرکز شهر بابلسر، مهندسین مشاور نقش محیط
۱۳۷۲- طرح آماده سازی اراضی سیلک کاشان (۶۳۸ هکتار)، مهندسین مشاور پاتیاو
۱۳۷۲- طرح آماده سازی شهرک سام و زال در قشم (۹۰ هکتار)، مهندسین مشاور آهون
۱۳۷۱- طرح آماده سازی در پارس آباد مغان (۳۹ هکتار)، مهندسین مشاور شباک
۱۳۷۱- طرح آماده سازی اراضی در شهر گرمی دشت مغان (۸۰ هکتار)، مهندسین مشاور شباک
۱۳۷۱- طرح آماده سازی اراضی شمال بیله سوار دشت مغان (۸۶هکتار)، مهندسین مشاور شباک
۱۳۶۷- مجتمع مسکونی کرکوند فولاد مبارکه (۲۸ هکتار)، مهندسین مشاور فن و هنر (سورفاس سابق)
۱۳۶۷-۱۳۶۶- طرح آماده سازی اراضی شهرک شهید مدنی همدان (۳۴۲ هکتار)، مهندسین مشاور فن و هنر (سورفاس سابق)
۱۳۶۶- طرح آماده سازی اراضی شهرک المهدی مهدیشهر (۷/۶ هکتار)، مهندسین مشاور فن و هنر (سورفاس سابق)
۱۳۶۶- طرح آماده سازی اراضی شرق شاهرود (۵۰ کیلومتر)، مهندسین مشاور فن و هنر (سورفاس سابق)
۱۳۶۴- طرح آماده سازی اراضی مسکونی زعفرانیه ۲ تبریز (۸۲ هکتار)، مشاور فن و هنر (سورفاس سابق)
۱۳۵۸-۱۳۵۷- طراحی فاز یک و دو شهرک جمهوری اسلامی ایران (دو هزار واحد مایار)، مشاور فن و هنر (سورفاس سابق)
۱۳۵۷- طراحی فاز یک و دو محوطه مجتمع مسکونی نیروی هوایی در شیراز، مشاور فن و هنر (سورفاس سابق)
۱۳۵۶ – طراحی فاز یک و دو شهرک شوش تهران (ریما)، مشاور فن و هنر (سورفاس سابق)
۱۳۵۶- طراحی فاز یک و دو مجتمع مسکونی کارمندان برق منطقه ای اصفهان، مهندسین مشاور فن و هنر (سورفاس سابق)
۱۳۶۸- طرح بازسازی، توسعه و تکمیل شهر رفیع در دشت آزادگان، دفتر فنی آموزشی پژوهشی دانشکده معماری و شهرسازی شهید بهشتی
۱۳۶۶- طرح بازسازی، توسعه و تکمیل روستای ابوحمیظه در دشت آزادگان، دفتر فنی آموزشی پژوهشی دانشکده معماری و شهرسازی شهید بهشتی طرح توسعه و تکمیل شهر بستان (بازسازی مناطق جنگی)، دفتر فنی آموزشی پژوهشی دانشکده معماری و شهرسازی شهید بهشتی
۱۳۶۳-۱۳۶۲- طرح جامع و تفصیلی شهرک کارکنان مجتمع فولاد مبارکه (اراضی کرکوند)، دفتر فنی آموزشی پژوهشی دانشکده معماری و شهرسازی شهید بهشتی
۱۳۶۰-۱۳۵۹- مکان یابی و طراحی اردوگاه ها جهت اسکان موقت مهاجرین جنگی در نجف آباد، اصفهان، آباده، نطنز، راوند، قمصر، نائین، بروجن، بنیاد امور مهاجرین جنگی
۱۳۵۸-۱۳۵۷ – طراحی محوطه

سایر آثار
راهنمای نورپردازی مکان های شهری
مقالاتی در باب طراحی شهری

سایت های نمونه برای تهیه کتاب
یکتا مهر
گیسوم

آیا شما این کتاب را خوانده اید؟
در صورت تمایل، نظر خود در مورد این کتاب را با دیگران به اشتراک بگذارید