عبدالکریم قریب؛ پدر علم زمین شناسی ایران
عبدالکریم قریب
پدر علم زمین‌شناسی ایران
سال تولد: ۱۲۹۱
محل تولد: تهران
تحصیلات:فارغ التحصیل علوم طبیعی
عبدالکریم قریب گرکانی، (زاده ۱۲۹۱ در تهران – درگذشت ۱۷ بهمن ۱۳۸۱ آشتیان) پدر علم زمین‌شناسی ایران و مؤسس دانشگاه اراک است. استاد عبدالکریم قریب گرکانی در سال ۱۲۹۱ خورشیدی در خیابان عین‌الدوله تهران به دنیا آمد. پدرش میرزا مصطفی خان مستوفی، فرزند میرزا عبدالکریم مستوفی گرکانی بود و مادرش دختر میرزا شکرالله خان (کاردار سفارت ایران در دولت عثمانی). او فرزند چهارم خانواده بود. دو ساله بود که پدرش بازنشسته شد و پس از آن به اتفاق خانواده به گرکان از توابع آشتیان بازگشت.
استاد دکتر عبدالکریم قریب پس از اتمام دوره ابتدایی در مدرسه صفوی، در سال ۱۳۰۷ برای ادامه تحصیل در دبیرستان علمیه ثبت نام کرد. وی در سال ۱۳۱۴ با اخذ دیپلم علمی از دبیرستان علمیه تهران فارغ التحصیل شد.
وی ۶ ماه در رشته ریاضی ادامه تحصیل داد، ولی بعد از آن مجدداً رشته علوم طبیعی را انتخاب کرد و تا پایان تحصیلات دوره لیسانس در این رشته ادامه تحصیل داد، بخصوص چون زمین شناسی جزء این رشته بود و دکتر قریب به مرور زمان به رشته زمین‌شناسی خیلی علاقه مند شده بود و این رشته را ادامه داد.
بعد از اتمام دوره لیسانس، وی مطالعات خود را در زمین‌شناسی ادامه داد. زمین‌شناسی چون با طبیعت سروکار داشت، برایش مفرح‌ترین رشته بود. به اعتقاد استاد قریب، تمام زندگی انسان از زمین به دست آمده‌است و چیزی نیست که ما از زمین نگرفته باشیم. زمین در قرآن کریم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
دکتر قریب در سال ۱۳۱۷ در رشته علوم طبیعی فارغ التحصیل شد. او در مدت تحصیل در دانشگاه از راهنمایی اساتید عالیقدری برخوردار بود و پروفسور احمد پارسا نیز استاد گیاه‌شناسی وی در مدت تحصیل بود. وی دانشسرای عالی را انتخاب کرد و در سال ۱۳۳۳ دانشیار دانشسرای عالی شد. در سال ۱۳۴۸ با رتبه ۱۰ استادی و ۳۸ سال سابقه کار به درخواست خود از دانشسرای عالی بازنشسته شد.
عبدالکریم قریب در سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۵ مدرسه عالی علوم اراک را تأسیس کرد و تا سال۱۳۵۴ مسئولیت آنجا را به عهده داشت. وی سپس در دانشگاه شهید بهشتی و به طور حق التدریس، مشغول به کار شد تا سال ۱۳۵۸ که دانشگاه‌ها تعطیل شد و از آن سال به بعد، مشاور سازمان انرژی اتمی شدم.
استاد دکتر عبدالکریم قریب؛ رئیس کمیته کارشناسی ایران نیز بوده است. دانشگاه تربیت معلم در سال ۱۳۷۱ برای ارج نهادن به تلاش های علمی استاد، سمیناری تشکیل داد. سازمان انرژی اتمی نیز در سال ۱۳۷۲ بخشی از کتابخانه این سازمان را به نام ایشان نامگذاری کرد.
آثار
بلورشناسی، چاپخانه علمی، ۱۳۲۹.
کانی‌شناسی، درباره کانی‌های جزیره هرمز، دانشگاه تهران، ۱۳۳۶.
اصول علم کانی‌ها، چاپخانه علمی، ۱۳۳۸.
شناختن کانی‌ها به وسیله معرفهای شیمیایی، دانشگاه تربیت معلم، ۱۳۴۴.
چگونه کانی‌ها را می‌توان شناخت، دانشگاه تربیت معلم، ۱۳۴۴.
مقالاتی چند درباره زمین، دانشگاه تربیت معلم، ۱۳۴۵.
سنگ شناسی، دانشگاه تربیت معلم، ۱۳۴۶.
یک دوره ۱۷ جلدی کتاب‌های طبیعی برای دبیرستانها، ۱۳۴۶-۱۳۴۴.
گرکان، نشر آفتاب، ۱۳۶۳.
زمین در فضا، نشر آفتاب، ۱۳۶۳.
فرهنگ زمین‌شناسی، انتشارات انزلی، ۱۳۶۶.
مبارزه با عوارض پیری، چاپخانه رامین، ۱۳۷۱.
شناخت سنگها با نگاهی ویژه به سنگهای ایران، جلد اول، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، ۱۳۷۲.
شناخت سنگها با نگاهی ویژه به سنگهای ایران، جلد دوم، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
واژه‌های زمین شناسی، دانشگاه تربیت معلم، ۱۳۷۷.
غارها و موارد استفاده از آنها
فعالیت های اجرایی و آکادمیک
عضو هیأت نویسندگان مجله سخن علمی.
عضو انجمن کانی‌شناسی و بلورشناسی فرانسه.
عضو کمیسیون واژه گزینی جغرافیا در سازمان جغرافیای ارتش جمهوری اسلامی.
عضوکمیسیون واژه گزینی زمین‌شناسی به سرپرستی شادروان دکتر حسین گل گلاب (فرهنگستان دوم).
سردبیر و عضو هیأت نویسندگان مجله رازی (کرمانشاه).
سردبیر و عضو هیأت نویسندگان مجله رشد زمین شناسی.
مؤسس رشته زمین‌شناسی در دانشگاه آزاد اسلامی آشتیان.
مؤسس مدرسه عالی علوم اراک از سال ۱۳۴۹ (دانشکاه فعلی استان مرکزی)
مسئول و سرپرست مجله دانش روز (اراک)
کمک و همکاری با آقای دکتر عباس شیبانی نماینده محترم مجلس شورای اسلامی در تأسیس دانشکده پزشکی کاشان